Σάββατο 6 Φεβρουαρίου 2016

Πρόσωπο και φύση στην ορθόδοξη θεολογία

Η κριτική του Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου για την "οντολογία του προσώπου" του Σεβ. Μητροπολίτου Περγάμου Ιωάννου
 
 
 
 
Με την παρούσα ανάρτηση παραπέμπω στην ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου, στην οποία αναρτήθηκε προ ημερών οξυνούστατη και πλήρως τεκμηριωμένη μελέτη του Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ιεροθέου για την "περσοναλιστική οντολογία" και τον τρόπο που οι εισηγητές της παραχαράσσουν την πατερική διδασκαλία σχετικά με την έννοια και λειτουργία της φύσης και του προσώπου τόσο στην ορθόδοξη τριαδολογία, όσο και στην χριστολογία και την ανθρωπολογία.
 
Το πρόβλημα δεν είναι στενά "δογματικό", ούτε αφορά αποκλειστικώς και μόνον ένα στενό κύκλο θεολόγων επιστημόνων. Πρόκειται, κατ' ουσίαν, για τα τιμαλφή της ορθόδοξης πίστης μας και την πατερική εμπειρική μέθοδο του "αλιευτικώς θεολογείν", την οποία ο Ναυπάκτου αισθάνεται την ανάγκη να αντιτάξει στην στοχαστική θεολόγηση του συρμού. Και τούτο έχει κάθε λόγο να το πράξει τώρα, δεδομένων των διεργασιών σύγκλησης της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, καθώς και του γεγονότος ότι ουκ ολίγοι φοιτητές θεολογικών και εκκλησιαστικών Σχολών γαλουχούνται δυστυχώς με το πνεύμα της αντιπατερικής περσοναλιστικής οντολογίας.
 

 

Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής
Ο άγιος Ναυπάκτου, με δαψιλή γνώση της ορθόδοξης πατερικής θεολογίας, στερεή φιλοσοφική προπαιδεία,  βαρύ διανοητικό οπλισμό αλλά και βιωματική μετοχή στο εκκλησιαστικό γεγονός, καταθέτει λόγο γνώσης, ευθύνης και αγωνίας. Θέτει υπό την βάσανο της αυστηρής, αλλά πάντοτε "ἅλατι ἠρτυμένης" κριτικής το συνολικό εγχείρημα του Σεβ. Περγάμου Ιωάννη να ερμηνεύσει την πατερική διδασκαλία για τον εν Τριάδι Θεό και το πρόσωπο του Σαρκωμένου Λόγου μέσα από τις διόπτρες του σύγχρονου φιλοσοφικού υπαρξισμού και της γερμανικής ιδεαλιστικής φιλοσοφίας.
 
Ο Ναυπάκτου ενδιαφέρεται ιδιαιτέρως να αποδομήσει την αντιπαραδοσιακή αντιθετική εξίσωση: πρόσωπο = ελευθερία και φύση = αναγκαιότητα, η οποία εφαρμόζεται από τους "περσοναλιστές" προκειμένου να "εκσυγχρονιστεί" η πατερική μαρτυρία, να καταστεί δηλ. πρόσφορη για ένα γόνιμο διάλογο με τις αναζητήσεις του σύγχρονου κόσμου.  Έπειτα από ενδελεχή ανάλυση της πατερικής διδασκαλίας, κυρίως των αγίων Μ. Αθανασίου, Γρηγορίου Θεολόγου, Γρηγορίου Νύσσης, Μαξίμου Ομολογητού, Ιωάννου Δαμασκηνού και Συμεών του Νέου Θεολόγου, ο Μητροπολίτης Ναυαπάκτου αποδεικνύει ότι η "περσοναλιστική" ερμηνεία δεν είναι απλώς ατελέσφορη· πολύ περισσότερο, διαστρέφει την ουσία της ορθόδοξης πατερικής μαρτυρίας για το τριαδικό και χριστολογικό δόγμα, αφού αποτελεί μια ακόμα "σχολαστική" - στοχαστική απόπειρα κατανόησης του μυστηρίου.
 
Όπως αναφέρεται στο σχετικό δελτίο τύπου: "Τελικά, ἡ «ὀντολογία τοῦ προσώπου» ὅπως ἑρμηνεύεται ἀπό τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Περγάμου εἶναι ἀντιπατερική καί δυστυχῶς τέτοιες ἀπόψεις ἔχουν εἰσχωρήσει σέ πολλά σύγχρονα θεολογικά καί ἐκκλησιαστικά κείμενα".
 
Διαβάστε όλη την μελέτη εδώ 
 
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου